Türkiye’de damga vergisi: Emlak alımında bilmeniz gerekenler
Damga vergisi, Türkiye’de resmi belgeler, sözleşmeler ve hukuki işlemler (konut alım-satımı dahil) üzerinden alınan zorunlu bir vergi türüdür. Vergilendirme, belgenin türüne bağlı olarak beyan edilen değer veya işlem tutarı üzerinden yüzde olarak hesaplanır.
Emlak işlemlerinde damga vergisi, Tapu Dairesi’nde tapu devri tamamlanmadan önce ödenir.
Damga vergisi aşağıdaki durumlarda geçerlidir:
- Satış vaadi sözleşmeleri,
- Tapu devir işlemleri,
- Resmi olarak tescil edilmiş kira sözleşmeleri,
- Emlak işlemleri için düzenlenen vekâletnameler.
Ödemeler, damga vergisi bülteni (pul vergisi makbuzu) aracılığıyla yapılır. Bu belge, vergi dairesi’nden veya Gelir İdaresi Başkanlığı’nın e-Devlet portalı üzerinden online olarak temin edilebilir. Tapu devri sırasında makbuzun ibraz edilmesi zorunludur.
Vergilendirme oranları ve muafiyetler, bazı özel durumlarda (örneğin ilk konut alımları veya sosyal konut projeleri) değişiklik gösterebilir. Güncel oranlar için resmi kaynaklardan teyit alınması önerilir.
| Türkçe Eş Anlamlılar | İngilizce Eş Anlamlılar |
|---|---|
| Damga vergisi | Stamp duty |
| Damga resmi | Stamp tax |
| Bülten bedeli | Stamp fee |
| Tapu damga vergisi | Title deed stamp duty |
| Resmi belge vergisi | Official document tax |
Sözleşmelerde zorunlu bir vergi türü.
Damga vergisi, yasal belgeler üzerinden alınan bir vergi türüdür ve Türkiye’de emlak satış sözleşmeleri, kira kontratları, tapu devir işlemleri gibi işlemlerde uygulanır. Belirtilen değer veya sözleşme tutarı üzerinden sabit bir oranda hesaplanır.
Ödenmemesi durumunda belge geçersiz sayılabilir veya cezai işlem uygulanabilir. Tapu harçları, noter masrafları gibi diğer ücretlerden ayrıdır.
Sözleşme veya tapu tescilinden önce ödenmelidir.
Damga vergisi, sözleşme veya tapunun yasal olarak tescil edilmeden önce ödenmelidir. Gayrimenkul satışlarında bu vergi, genellikle tapu devri sırasında noterde veya tapu müdürlüğünde tahsil edilir.
Gecikmeli ödeme, işlemi durdurabilir veya cezaya neden olabilir. Tescilin tamamlanması için vergi makbuzunun ibraz edilmesi zorunludur. Ödemeyi Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) online portalı üzerinden de gerçekleştirebilirsiniz.
Genellikle ödeme yapıldıktan sonra iade edilmez.
Damga vergisi bir kez ödendikten sonra, emlak işlemi iptal olsa bile iade edilmez. Vergi, belgenin düzenlenmesine bağlıdır; işlemin tamamlanmasına değil.
Hatalı ödeme (örn. çift ödeme) veya sahte sözleşme gibi durumlarda istisnalar olabilir. İade talepleri, kanıtlar eşliğinde Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) yapılır.
Evet, ancak satışlara göre daha düşük oranda.
Damga vergisi, Türkiye’de kira sözleşmelerinde de geçerlidir, ancak oranı emlak satışlarına göre daha düşüktür.
Kısa süreli kiralamalar (örneğin tatil evleri) de resmi sözleşme imzalandığında bu vergiye tabi olabilir.
Hayır, tüm taraflar uyruğa bakılmaksızın damga vergisi ödemek zorundadır.
Türkiye’de yabancı alıcılar, satıcılar veya kiracılar damga vergisinden muaf değildir. Vergi, emlak alım-satım veya kiralama işlemlerine dahil olan Türk ve yabancı tüm taraflara eşit şekilde uygulanır.
Tek istisnalar, Türk hukuku kapsamında vergi muafiyeti bulunan diplomatik misyonlar veya uluslararası kuruluşlardır. Muafiyet belgesi, notere veya tapu müdürlüğüne ibraz edilmelidir.
Damga vergisi bir belge damga vergisi, devir veya gelir vergisi değil.
Damga vergisi, belgeler üzerinden alınan bir damga resmidir, diğer Türk emlak vergileri ise farklı amaçlara hizmet eder:
Tapu harcı: Mülkiyet devri sırasında ödenir.
Emlak vergisi: Yıllık belediye vergisidir.
Değer artış kazancı vergisi: Satış kârına uygulanır (mülkiyet süresine göre değişir).
Evet, GİB portalı veya bankalar üzerinden ödeme yapabilirsiniz.
Evet, damga vergisi Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) resmi sitesi (gib.gov.tr) üzerinden Türk vergi numarasıyla online ödenebilir. Bunun dışında ödeme seçenekleri şunlardır:
• Yetkili bankalar (sözleşme detaylarıyla birlikte).
• Tapu daireleri (tapu devir işlemleri sırasında).
• Noterlikler (kira sözleşmeleri için).
İşlem için dekontu mutlaka saklayın.
Sözleşme iptali veya yasal cezalarla karşılaşabilirsiniz.
Damga vergisi ödenmemesi durumunda aşağıdaki sonuçlar ortaya çıkabilir:
• Sözleşmenin (kira veya satış gibi) geçersiz sayılması.
• Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından cezai işlem uygulanması.
• Ödemenin yapılması gereken tapu tescilinde gecikmeler.
• Belgenin mahkemede itiraz edilmesi halinde hukuki uyuşmazlıklar.
Noterler ve tapu daireleri, işlemleri gerçekleştirmeden önce damga vergisi ödemesini kontrol eder.
Diğerlerine de göz atın
Türk gayrimenkulünde imza ve hukuki önemi: Bilmeniz gerekenler
Türkiye’de DASK (Doğal Afet Sigortası) – Neleri Kapsıyor?
Türkiye’de vekalet nedir? Gayrimenkul alımında önemi
Taksit nedir? Türkiye’de gayrimenkulde taksitli ödeme anlamı
Teklif nedir? Türkiye’de emlak alımında teklif süreci
Havuz nedir? Türk emlak piyasasında anlamı ve çeşitleri
Kat mülkiyeti kanunu nedir? 634 sayılı yasa rehberi
Asansör nedir? Türk gayrimenkul piyasasında anlamı ve önemi